Kalendarium - ciekawostki z dziejów Rodak
Rok 2007

    styczeń: koncert z okazji XV finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy

    styczeń – kwiecień: realizacja projektu autorstwa Jolanty Gliwińskiej (Forum Oświatowe Gminy Klucze) pod nazwą „Multimedialny przewodnik po Ziemi Kluczewskiej”. Dzięki temu projektowi powstała między innymi niniejsza strona internetowa Rodak. Koordynatorzy projektu w Rodakach: Mariola Binek i Przemysław Wojnar.

    styczeń – kwiecień: realizacja projektu autorstwa Ilony Szczęch „Pstryk i wszystko jasne”

    kwiecień: uczennice Szkoły Podstawowej w Rodakach: Monika Jeziorna, Weronika Leśniak, Klaudia Mudyna, Karolina Pałka, Katarzyna Sopęch, Anita Ścisłowska wygrywają w „Ogólnopolskim Turnieju Kreatywności” w kategorii: Wyzwanie B - I grupa wiekowa. Drużynę przygotowały nauczycielki SP w Rodakach: Anna Skalska i Małgorzata Leśniak

    od marca: realizacja projektu autorstwa Haliny Ładoń „Druhy-zuchy inspirują – centrum promocji i przedsiębiorczości”

    od kwietnia: realizacja projektu autorstwa Haliny Ładoń „Chcemy zatrzymać czas”

    od kwietnia realizacja projektu autorstwa Ilony Szczęch w ramach programu „Super szkoła”

    od kwietnia: realizacja dofinansowanego przez Urząd Gminy Klucze projektu UKS Małopolanie „Turnieje sportowe”

Rok 2006

    styczeń: koncert z okazji XIV finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy

    luty: Rada sołecka wsi Rodaki realizuje projekt Fundacji Wspomagania Wsi „I ty możesz zostać animatorem kultury”. Autor i koordynator projektu: Mariola Binek

    kwiecień – październik: realizacja dofinansowanego przez Urząd Gminy Klucze projektu UKS Małopolanie „Turnieje i festyny sportowe”

    25 kwiecień: w szkole podstawowej odbyła się zorganizowana przez Stowarzyszenie Jurajska Wioska Rodaki konferencja "Gęś na stole, gęś w kulturze, gęś w środowisku"

    maj - sołectwo Rodaki otrzymało wyróżnienie w konkursie pt. "Wieś bezpieczna i zadbana" organizowanym przez redakcję "Gazety Sołeckiej"

    czerwiec: tuszka gęsi zatorskiej uzyskała I miejsce w powiecie olkuskim w kategorii produkt lokalny podczas odbywających się w Chrzanowie Targów Przedsiębiorczości i Pracy Małopolski Zachodniej

    grudzień: zakończono remont zabytkowego kościółka pod wezwaniem św. Marka

Rok 2005.

    styczeń: koncert z okazji XIII finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy

    kwiecień – październik: realizacja przez UKS Małopolanie dofinansowanego przez Urząd Gminy Klucze projektu „Turnieje na piasku i murawie”.

    Wioska Rodaki zostaje zwycięzcą Polskiej Nagrody Dziedzictwa 2005 HERITAGE AWARD

    grudzień: Wyróżnienie Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej

Rok 2004.

    styczeń: koncert z okazji XII finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy

    Kwiecień: ukazała się książeczka autorstwa Haliny Ładoń: „Rodaki – historia życia babć i dziadków”, wydana w ramach dofinansowanego przez „Fundację Wspomagania Wsi” konkursu „Pożyteczne ferie 2004”

    kwiecień – październik: realizacja przez UKS Małopolanie dofinansowanego przez Urząd Gminy Klucze projektu „Turnieje sportowe”.

Rok 2003.

    12 styczeń: Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy (XI finał) po raz kolejny zagrała i u nas. Podczas przedstawienia przygotowanego w remizie OSP przez chór KGW, uczniów Szkoły Podstawowej, Teatrzyk „Szkraby” i zespół wokalny „Ogniki” zebrano kwotę 889, 12 zł

    6 marca, z okazji „Europejskiego Dnia Osób Niepełnosprawnych”, w Szkole Podstawowej odbył się dzień integracji w ramach programu „Młodzież” pod hasłem „TACY SAMI”

    19 marca Halina Ładoń otrzymuje dyplom za zajęcie II miejsca w konkursie „Bieda i Środowisko – wzajemne powiązania” przygotowanym przez Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju, Program Małych Dotacji GEF, Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej oraz Bank Inicjatyw Społeczno – Ekonomicznych BISE

    Kwiecień - teatrzyk „Szkraby” działający przy Szkole Podstawowej w Rodakach, a prowadzony przez Justynę Gomułkę – Błaszczyk, odnosi coraz większe sukcesy: I nagroda publiczności i II miejsce jury profesjonalnego na „Małopolskim Przeglądzie Teatrów Lalkowych – Żabno 2003”, nominacja na „Małopolski Przegląd Teatralny Dzieci i Młodzieży „Bajdurek” w Nowym Sączu” oraz II miejsce na „Festiwalu Kultury Szkolnej „Teatralia” w Olkuszu”

    kwiecień – październik: realizacja przez UKS Małopolanie dofinansowanego przez Urząd Gminy Klucze projektu „Turnieje piłki plażowej”

    9 sierpnia: Stowarzyszenie OSP Rodaki, Rada Sołecka, Szkoła Podstawowa, Koło Gospodyń Wiejskich, zespół Swojacy i UKS „Małopolanie” organizują imprezę plenerową „Przygoda z Zieloną Gęsią”. Pomysłodawcą i koordynatorem imprezy jest Halina Ładoń. Honorowy patronat nad nią obejmują: Kira Gałczyńska (córka K. I. Gałczyńskiego), Małgorzata Węgrzyn (Wójt gminy Klucze), Janusz Sepioła (Marszałek Województwa Małopolskiego). Pani Kira Gałczyńska tak pisze w „Kronice wsi Rodaki”: „Dziękuję za wspaniałe Święto Zielonej Gęsi wśród jej białych rodackich koleżanek. Życzę, aby tych białych było każdego roku coraz więcej. Ściskam Was najmocniej

    Październik: inauguracja projektu autorstwa Ilony Szczęch „Szukamy zysku z odzysku”, dofinansowanego w ramach ogólnopolskiego programu „Inicjatywy na rzecz rozwoju

Rok 2002.

    13 stycznia w remizie OSP odbywa się spektakl z okazji X finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy przygotowany przez Szkołę Podstawową i Zespół Śpiewaczy „Rodaczanki” Koła Gospodyń Wiejskich

    4 maja, w ramach obchodów „Dni Ziemi Kluczewskiej”, odbył się „Turniej Piłki Plażowej” na boisku przy Szkole Podstawowej w Rodakach

    14 maja projekt autorstwa pani Haliny Ładoń „Zielona Gęś w Krainie Białego Puchu” (napisany w ramach konkursu „Nasz sposób na biedę na wsi”) został wyróżniony przez „Fundację Wspomagania Wsi” kwotą 7550 zł.

    15 maja odbyła się II edycja organizowanego przez SP w Rodakach konkursu gminnego „Nasza wieś – wsią europejską”

    Lipiec – sierpień: Rada Sołecka oraz Szkoła Podstawowa w Rodakach realizują 3 projekty nagrodzone przez „Fundację Wspomagania Wsi” w ramach konkursu „Pożyteczne wakacje”. Są to projekty: „Kolorowa i radosna wioska Rodaki”, „Wakacyjny start w Internet” oraz „Chrońmy źródło”

    10 sierpnia roku po raz drugi Rodaki świętują „Dzień Chleba”

    10 października - Rodaki wygrywają w konkursie „Najczystsza i najlepiej zorganizowana wieś Gminy Klucze – SOŁECTWO 2002”

Rok 2001.

    Styczeń – spektakl przygotowany z okazji IX finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy

    Styczeń - otwarcie sali komputerowej w Szkole Podstawowej w Rodakach

    Styczeń - zajęcie II miejsca w gminnym konkursie „Wyróżniające się sołectwo”

    Styczeń: z inicjatywy pani Haliny Ładoń powstaje zespół kabaretowy „SWOJACY”, później wielokrotnie nagradzany na różnorodnych przeglądach artystycznych. Kierownikiem zespołu jest pani Leokadia Wesołowska

    12 czerwca w Szkole Podstawowej w Rodakach odbyło się uroczyste zakończenie I edycji gminnego konkursu „Moja wieś – wsią europejską”

    19 października w ramach sesji warsztatowej dla dziennikarzy gazet lokalnych zrzeszonych w „Polskim Stowarzyszeniu Prasy Lokalnej” mieszkańcy Rodak podejmują gości na wiejskiej kolacji w Szkole Podstawowej. Następnie ukazują się w prasie lokalnej z terenu całej Polski artykuły promujące Rodaki

    Łukasz Ładoń – Przodownik Turystyki Jeździeckiej – uczestniczy w wytyczaniu „Transjurajskiego Szlaku Jeździeckiego”

    W listopadzie mieszkańcy Rodak wykonali następujące prace przy zabytkowym kościółku: wyburzenie betonowego muru i zastąpienie go drewnianym ogrodzeniem, budowa parkingu i chodnika

Rok 2000.

    Styczeń: przedstawienie z okazji VIII finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy

    W lutym dyrektor Szkoły Podstawowej w Rodakach - Barbara Wojnar – podpisała umowę o współpracy z dyrektor Marią Pastuch ze Szkoły Muzycznej w Bogorodczanach na Ukrainie

    Rodaki zostają włączone do „Małopolskiego Szlaku Drewnianej Architektury”

    25 maja grupa inicjatywna wsi Rodaki przystępuje do programu „Odnowa Wsi Małopolskiej PRO EUROPA”

    Lipiec – budowa parkingu oraz wymiana chodnika przy nowym kościele

    26 sierpnia, z inicjatywy Haliny Ładoń – radnej sołectwa Rodaki, odbył się w Rodakach całodniowy festyn ludowy pod nazwą „Dzień Chleba”

Lata 90. XX wieku

 

    Od września 1991 r. Rodaki podłączone są do sieci gazowej

    Wielka powódź z lipca 1997 roku nie ominęła i Rodak. Największe straty wywołała w gospodarstwach położonych przy ulicach: Prostej, Bagiennej, Wschodniej i Leśnej. Zalane zostały także Szkoła Podstawowa i przedszkole

    W 1998 roku osiemnastoletnia mieszkanka Rodak – Joanna Gamrot – wraz z koleżankami z olkuskiego klubu „Nadzieja”: Martą Adamiecką i Edytą Kalinowską, zdobyła 2 złote i 1 brązowy medal w rozgrywających się w Mińsku mistrzostwach świata w akrobatyce. Popisowym numerem dziewcząt było potrójne salto i podwójne salto proste z obrotem

    W roku 1999 mieszkanka Rodak, studentka V roku Wydziału Rzeźby ASP w Krakowie – Katarzyna Krzykawska – zaprojektowała tablicę pamiątkową ku czci śp. Jerzego Turowicza, wieloletniego redaktora naczelnego „Tygodnika Powszechnego”

    Styczeń 1999 roku: mieszkańcy Rodak są poruszeni kradzieżą XIX-wiecznej figurki Chrystusa leżącego pod krzyżem, znajdującej się w maleńkiej kapliczce na frontowej ścianie kościółka św. Marka

    Od września 1999 r. Szkoła Podstawowa w Rodakach realizuje grantowy projekt „Ostoja przyrody”, dofinansowywany przez „Fundację Partnerstwo dla Środowiska w Krakowie”

    Grudzień 1999 rok – Rodaki zajmują I miejsce w konkursie „Najczystsze Sołectwo Gminy Klucze”

    W latach 1995-2000 mieszkaniec Rodak – Łukasz Ładoń – tańczył i śpiewał w „Słowiankach” – reprezentacyjnym zespole artystycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego

Lata 80. XX wieku

    W 1986 roku konsekracji nowej świątyni dokonał bp pomocniczy diecezji kieleckiej ks. Mieczysław Jaworski

Lata 70. XX wieku

    W 1970 roku oddano do użytku nowy budynek dla tutejszej Szkoły Podstawowej im. Mikołaja Kopernika

    W 1972 r. rozpoczęły się prace budowlane przy nowym kościele

Lata 60. XX wieku

    W roku 1960 zorganizowano tu wiejską bibliotekę

Lata 50. XX wieku

    15 listopada 1954 r. uruchomiono pocztę

    W roku 1956 zapoczątkowano budowę remizy OSP

    4 stycznia 1957 roku po raz pierwszy w Rodakach zabłysło światło elektryczne

    Ciekawostki z „Kroniki gromady Rodaki” pana Juliana Zielińskiego: „W nocy z 22/23 stycznia 1957 roku pomiędzy godzinami 22.05 a 1.25 ukazało się przeraźliwe zjawisko na niebie. 6 słupów ognistych pionowo od ziemi do góry przeszło z zachodu na wschód. 3 słupy wróciły z powrotem ze wschodu na zachód. Zjawisko oglądało masę ludzi. W dniu 25 stycznia 1957 roku ponowne ciekawe zjawisko. Od godziny 13. 00 aż do zachodu świeciły 3 słońca, wszystkie jednakowej wielkości. Środkowe bardzo jasne, a 2 boczne nieco bledsze. Słońca te okrążone były kilkoma kolorowymi (tęczowego koloru) kręgami”

    2 sierpnia 1958 r. bp kielecki Czesław Kaczmarek erygował parafię w Rodakach pod wezwaniem Matki Boskiej Częstochowskiej. Rozpoczęto również starania o wytyczenie placu pod cmentarz parafialny oraz budowę kościoła

    W roku 1957, z inicjatywy pani Stanisławy Zielińskiej, założono Koło Gospodyń Wiejskich, które istnieje do dziś

    13 października 1958 r. miała miejsce pierwsza wizytacja Ks. Biskupa Kieleckiego w parafii Rodaki. Jak pisze pan Julian Zieliński: „W związku z przyjazdem Ks. Biskupa odbyła się wielka uroczystość, w której brała udział niezliczona ilość wiernych, nie tylko z parafii Rodaki, ale również ludność z miejscowości sąsiednich. Ponadto w uroczystości brało udział kilkunastu księży z różnych pobliskich a nawet i dalszych parafii”

    7 czerwca 1959 r. uroczyście świętowano otwarcie remizy OSP („Domu Straży Pożarnej”)

    27 sierpnia 1959 r. odbyły się w Rodakach dożynki

    28 listopada 1959 r. po raz pierwszy w remizie OSP zaprezentowano mieszkańcom Rodak sztukę teatralną przygotowaną przez amatorski teatrzyk. Były to „Wróżby na świętego Andrzeja”

 
II wojna światowa

 

    We wrześniu 1939 r. poległo 3 mieszkańców Rodak: Jan Chmiest, Jan Ładoń i Aleksander Zieliński

    Niemiecki spis przeprowadzony w grudniu 1939 roku podaje, że w Rodakach mieszkało wówczas 895 osób, z których 3. przyznawały się do narodowości niemieckiej

    Interesujący opis okupacji w Rodakach dał nieżyjący już mieszkaniec wsi, Julian Zieliński. Oto wybrane fragmenty jego zapisków: „W domu Walerii Czapli (obok szkoły) okupant założył posterunek żandarmerii, w którym było 6 żandarmów. Ze względu na to, że pomiędzy Kwaśniowem a Ryczówkiem była granica dzieląca Rzeszę Niemiecką od Generalnego Gubernatorstwa, w Rodakach był Urząd Celny. (...) Do obozów koncentracyjnych zabrali Niemcy z Rodak 9 osób. Zamordowani zostali: Stefan Ziaja, Jan Syguła, Władysław Gdula, Stanisław Smulski (nauczyciel) i Jan Syguła II. (...) Na przymusowe roboty do Niemiec wywiezionych było z Rodak ponad 100 osób”

    W kwietniu 1944 r. pod Rodakami doszło do kilku potyczek z Niemcami patrolu „Szybkiego” (Stanisław Piątek) z oddziału „Surowiec” Gerarda Woźnicy „Hardego”. 28 lutego 1944 r. partyzanci zastrzelili w Rodakach niemieckiego celnika Hubnera

    Mieszkaniec Rodak – pan Aleksander Dziechciewicz – jako żołnierz I Armii Wojska Polskiego brał udział w szturmie na Berlin

    Dla tutejszych mieszkańców wojna zakończyła się w nocy z 17 na 18 stycznia 1945 r.. Zginęło wówczas 2 mieszkańców Rodak: Roman Pandel został zastrzelony przez jednego z wycofujących się Niemców, a Antoninę Mulet zabił pocisk z niemieckiego czołgu stojącego na Kamykach

    8 mieszkańców Rodak zginęło w Oświęcimiu: Zofia Binek, Jan Dobrek, Władysław Gdula, Stanisław Kardynał, Henryk Piątek, Roman Siordek, Jan Syguła i Stefan Ziaja, a 6 – na robotach w Niemczech (Jan Binek, Stanisław Domagała, Jan Gdula, Kazimierz Sierka, Stanisław Stajno i Antonina Ściążko). (dane za: J. Zieliński: Kronika gromady Rodaki)

Lata 30. XX wieku

    W latach 1930-39 istniała w Rodakach organizacja polityczna „Stronnictwo Ludowe” licząca 40 członków i organizacja młodzieżowa „Wici” skupiająca ponad 50 członków

    Ciekawostka: W trudnych latach 30. do pracy w kopalniach we Francji wyjechało z Rodak wiele rodzin, między innymi rodzina Supernaków. Po wybuchu II wojny światowej rodzina ta czynnie zaangażowała się we francuski ruch oporu „Resistance”. Ich dom był miejscem kontaktowym partyzantów, przechowywano w nim tajne dokumenty

Lata 20. XX wieku

    W latach 1923-25 wybudowano szkołę, w której można było ukończyć 5 klas

    Rok 1928 zapisał się w dziejach tej miejscowości ogromną tragedią. Wybuchł wtedy wielki, choć trwający tylko 20 minut pożar, w którym spłonęły prawie wszystkie tutejsze drewniane chaty – dokładnie 56 budynków. Ocalały tylko drewniany kościółek i kilka domów w jego pobliżu, co miejscowa ludność uznała za cud

    W roku 1928 do wsi doprowadzono szosę od Klucz, a latach 1929-31 wykonano szosę do Ogrodzieńca. Tym samym wieś znalazła się przy trakcie nowej bitej drogi. „Obywatele Rodak doceniając wartość dobrej drogi, a będąc w posiadaniu wielkich zapasów kamienia, własnymi siłami w ramach obowiązujących szarwarków, budowali co rok kawałek drogi przez wieś i takową zakończyli w roku 1940, już w czasie okupacji hitlerowskiej”. (cytat za: „Kronika gromady Rodaki” Juliana Zielińskiego)

    W maju 1929 roku powołano we wsi Ochotniczą Straż Pożarną

Początek XX wieku

 

    Od 1905 do 1914 roku, pod przewodnictwem Marcina Mrówki, działał tu Komitet Opiekuńczy kościoła św. Marka

XIX wiek

    W 1827 roku było tu 31 domów i 390 mieszkańców

    W roku 1849 zmarł tutejszy dziedzic Jan Podlich, 3 lata później – jego następca Aleksander Celiński

    W 1876 roku tutejszy folwark liczył 1396 mórg powierzchni, z czego 401 stanowiły grunty orne i sady, 39 – łąki, 922 – lasy, 34 – nieużytki. W folwarku były 4 budynki murowane i 18 drewnianych

    W końcu XIX wieku ziemia dworska została rozparcelowana między chłopów. Po dworze pozostała tylko nazwa jednej z części wsi, właśnie Dwór

XVIII wiek

    Ze spisu generalnego ludności żydowskiej w Rzeczypospolitej przeprowadzonego w 1765 roku wynika, że mieszkało tu wówczas 5 osób wyznania mojżeszowego

    W latach 1789-91 były tu 74 domy, w których mieszkało od 340 do 396 ludzi, w tym od 4 do 8 Żydów

XVII wiek

    W roku 1601 zbudowano drewniany modrzewiowy kościółek (pod wezwaniem św. Marka), który jest dzisiaj najcenniejszym zabytkiem budownictwa sakralnego całej gminy. Prawdopodobnie obraz patrona świątyni został przywieziony do Rodak przez kupców weneckich

XVI wiek

    W 1581 r. Rodaki były własnością Bonerów. Miały wówczas 9,5 łanów kmiecego, 1 komorę z bydłem i 2 komory bez bydła

    Dokumenty z XVI wieku donoszą, że były tu młyn i karczma

XV wiek

    W XV wieku miejscowość była własnością Salomona i Piotra herbu Łabędź. Miała wówczas 15 łanów kmiecych, z których dziesięcinę wartą 4 grzywny płacono biskupowi krakowskiemu. Zaś dziesięcinę wartą 2 grzywny z łanu sołtysiego płacono plebanowi w Chechle

XIV wiek

    Już w roku 1325 był tu „kościółek”, ale sama wieś należała do parafii Chechło

    Do 1388 r. Rodaki były królewszczyzną. Wtedy to król nadał je (wraz z Kluczami i zamkiem w Ogrodzieńcu) cześnikowi krakowskiemu Włodkowi